İş Sağlığı ve Güvenliği

İş sağlığı ve güvenliği (İSG), çalışanların işyerindeki tehlike ve risklerden korunmasını sağlayan tüm önlem ve uygulamaların genel adıdır. Amaç; iş kazalarını ve meslek hastalıklarını önlemek, çalışanların fiziksel ve ruhsal sağlığını korumaktır.

İSG, sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda verimliliği artıran, işçi devrini azaltan ve işletmenin sürdürülebilirliğini sağlayan kritik bir adımdır. Unutma: Güvenli işyeri, güçlü üretim demektir.

2. Türkiye'de İSG Mevzuatı ve Uygulama Zorunlulukları

Türkiye'de iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları, uzun yıllardır gelişen mevzuatlar ile şekillenmiş ve nihayetinde 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile sistematik bir yapıya kavuşturulmuştur. Bu kanun, tüm işyerlerinde çalışanların sağlığını ve güvenliğini korumayı amaçlar.

İSG sadece büyük ölçekli fabrikalar için değil; KOBİ’lerden şantiyelere, atölyelerden ofislere kadar tüm işletmeler için yasal bir zorunluluktur.

2.1.İSG Mevzuatının Temel Dayanağı: 6331 Sayılı Kanun

2012 yılında yürürlüğe giren 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, Türkiye'deki İSG uygulamalarının ana çerçevesini belirler. Bu kanun ile:

Kamu ve özel tüm işyerleri kapsama alınmıştır.
Çalışan sayısı, iş kolu veya çalışma süresine bakılmaksızın, temel İSG kuralları zorunlu hale gelmiştir.
Risk temelli yaklaşım esas alınmış, proaktif önlemler vurgulanmıştır.

2.2. İşverenin Yasal Yükümlülükleri Nelerdir?

2.2.1. Risk Değerlendirmesi Yapmak

Her işyeri, işin türüne göre periyodik olarak risk analizi yaptırmak zorundadır.
Bu analizde, olası kazalar, sağlık riskleri ve güvenlik açıkları değerlendirilir.

2.2.2. İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekimi Çalıştırmak

Tehlike sınıfına ve çalışan sayısına göre; tam zamanlı ya da OSGB (Ortak Sağlık Güvenlik Birimi) ile hizmet alınmalıdır.

2.2.3. İSG Eğitimi Vermek

Tüm çalışanlara işe başlamadan önce ve düzenli aralıklarla iş güvenliği eğitimi verilmelidir.
Bu eğitimler yazılı olarak belgelenmelidir.

2.2.4. Acil Durum Planı Hazırlamak

Yangın, patlama, doğal afet, kimyasal sızıntı gibi durumlar için eylem planı oluşturulmalıdır.
Tatbikatlar yapılmalı, kaçış yolları açık tutulmalıdır.

2.2.5. KKD (Kişisel Koruyucu Donanım) Sağlamak

Eldiven, baret, gözlük, maskeler gibi koruyucu ekipmanlar ücretsiz olarak çalışanlara verilmelidir.
Kullanımı takip edilmeli, gerektiğinde yenilenmelidir.

2.2.6. İşyeri Ortamını İzlemek

Gürültü, toz, aydınlatma, titreşim gibi fiziksel etkenler düzenli olarak ölçülmelidir.

2.2.7. Kaza ve Meslek Hastalığı Bildirimi Yapmak

İş kazaları 3 iş günü içinde SGK’ya bildirilmelidir.
Meslek hastalıkları tespit edildiğinde de aynı şekilde işlem yapılmalıdır.